به ذهن چه کسی خطور می کرد که در قرن بیست و یک، #آب یکی از بزرگترین معضلات برخی کشورها باشد و در کشور ما ایران، صحبت از #جنگ_آبی به زبانها جاری شود؟ اما این امر امروز واقعیت زندگی ماست، واقعیتی که ما را مجبور به زانو زدن در برابر خود کرده است. وضعیت امروز حاصل بی برنامگی گذشته در این حوزه است که با دستان تک تک ما ایرانیها شکل گرفته و شوربختانه در همین زمان که صدای ناقوس جنگهای منطقه ای بر سر کمبود آب بلند است، هنوز هستند بسیاری که با خودخواهی با مایه حیات خود برخورد کرده و اسراف را در همه کارها پیشه خود ساخته اند.
ایران و به خصوص یزد دیر زمانی است که با این مشکل کم آبی روبرو بوده است اما با مدیریت درست منابع در گذشته توانسته خود را زنده نگه دارد. اما واقعیت این است که در سالهای اخیر به جهت عدم آگاهی درست از این واقعیت، نسبت به برداشت آبهای زیرزمینی با سرعتی سرسام آور اقدام شده به صورتی که سطح آبهای زیرزمینی در مناطق مختلف کشور و استان تا حد قابل ملاحظه و خطرناکی کاهش یافته است. اگر به منطقه یزد و همسایه های خودمان نگاه کنیم در می یابیم که بر اثر عدم جانمایی درست برخی صنایع، حفر بی رویه چاههای کشاورزی برای محصولات پر آبخواه باعث شده تا سطح آبهای زیرزمینی در برخی مناطق تا بیش از ۴۰۰ متر افت داشته باشد. بسیاری از قناتها که حاصل مدیریت زمانهای گذشته برای زندگی و زنده ماندن در دل کویر مرکزی ایران بوده اکنون خشک شده و یا شیرینی خود را از دست داده، تلخ و شور شده است.

مشکلاتی که کمبود آب برای حوزه های مختلف ایجاد می کند علاوه بر خطرات و بیماریهای ناشی از آب شرب ناسالم، ضربات جبران ناپذیری به حیات وحش و محیط زیست نیز وارد کرده، اقلیم آب و هوایی را تغییر داده، باعث مهاجرت بی رویه شده و پدیده ریزگردها را نیز برای ما و نسل ما به ارمغان آورده است.
با توجه به صحبت با کشاورزان بافقی در شهرستان بافق نیز برداشت آب بیش از ظرفیت منطقه بوده و حدود سالی یک متر افت سطح آبهای زیرزمینی را باعث شده است. راهکار چیست؟ چه باید کرد؟
جدا از این که باید صنایع پرآبخواه مدیریت شده و در مکانهای مناسب جانمایی شود همانطور که همه کارشناسان این امر اذعان دارند بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی و آن هم کشاورزی به صورت سنتی و به روش غرق آبی است. با برداشت و کشاورزی به روش فعلی قطعا آینده روشنی را نمی توان برای شهرستان در بحث آب و بالطبع آن کشاورزی و دامداری و… متصور بود که باید در اسرع وقت و قبل از اینکه کار به جاهای خطرناکتری در این حوزه برسد فکری عاجل کرد تا اگر نسبت به افزایش سطح آبهای زیرزمینی نتوانیم اقدامی بکنیم لااقل جلوی کاهش آنرا تا حد امکان بگیریم که فردا خیلی دیر است.
کشت محصولات به صورت گلخانه ای، جداسازی آب شرب از آب کشاورزی، جایگزینی روشهای نوین آبیاری، مدیریت درست برداشت آب، آبیاری قطره ای، جایگزینی محصولات کم آبخواه و اقتصادی، استفاده از علم روز در آبیاری و کشاورزی، تعریف کردن مشوقهایی به جهت ترغیب کشاورزان و مردم به مصرف کمتر و صرفه جویی بیشتر، عدم صدور مجوز جدید برداشت و … از اقدامات موثری است که می توان به اشاره کرد.

اما جهاد کشاورزی بافق به عنوان متولی در این زمینه البته در بخش کشاورزی چه کارهای موثری تاکنون در این خصوص انجام داده است؟ ظاهرا طرحهای خوبی به جهت افزایش راندمان آب کشاورزی در بافق صورت گرفته است که آمارها این افزایش را ده درصد عنوان می کند و شاهد اتفاقات خوبی در سالهای اخیر در شهرستان هستیم. جایگزینی و تعریف سامانه های آبیاری نوین، تعریف طرحهای تشویقی به جهت مصرف بهینه، در اختیار گذاشتن تسهیلات به جهت لوله گذاری در مسیرهای اصلی انتقال و آبیاری کم فشار، برگزاری کلاسهای مختلف، آموزش کشاورزان و دامداران و … اقدامات موثری بوده که از طرف سازمان جهاد کشاورزی بافق در این زمینه صورت گرفته است. امید است که شاخص های مربوطه هر سال نسبت به سال قبل بهبود یافته و امید به زندگی را در منطقه و شهرستان افزایش دهد.
شورای سردبیری عصر بافق