نگاهي به وضعيت تهيه جهيزيه در جامعه امروزی

امروزه تهيه جهيزيه هم حكايتي دارد  به طوري كه پروسه تهيه آن ، از خريد تا عرضه چشم  گيرش  ، تلاشي نفسگير را مي طلبد ، اما آیا همه اقشار قادر به تهیه جهیزیه حتی مختصر هستند؟
به دليل چشم و هم چشمي تهيه جهيزيه معضلي براي مردم است. البته  افراد طبقه ضعيف جامعه ، سعي مي كنند جهيزيه مناسبي بدهند . زيرا مي دانند فقط دوچرخه دارند و نمي توانند به تويوتا فكر كنند.
اما در قشر مرفه ,چشم و همچشمي ، وام و قرض براي خريد جهيزيه و خود نمايي فراوان است . فرزندان اين خانواده ها تصور مي كنند چون والدين مي توانند 30 ميليون تومان جهيزيه بدهند با وام و فشار و قهر هم مي توانند 20  ميليون تومان ديگر هم بخرند.
براي  خيلي از طبقات مرفه هم كه ديگر 300-400 ميليون تومان پولي نيست . گرچه وسايل خانه گران شده  و افراد اگر تا دوماه پيش با 10 ميليون تومان 12 تكه مي خريدند حال 8 تكه مي خرند اما همچنان توجه به جهيزيه ديده مي شود.  به خصوص از تهيه وسايل دكوري و تزييني و هر چه كه به چشم بيايد مردم غفلت نمي كنند.
درگذشته ، خانواده ها بر اساس وسع و شرايط اقتصادي جهيزيه تهيه مي كردند اما در حال حاضر خانواده هاي ضعيف هم سعي مي كنند همپاي اقشار مرفه ، جهيزيه هاي مجلل  و ماركدار بدهند.
يك آيينه، يك يخدان، يك چراغ توري، يك ديزي، يك‌ دست رختخواب، دو سيني ورشو، يك‌دست فنجان چيني، يك تشت لباسشو، شش بشقاب چيني، شش ظرف مسماخوري، دو كفگير، دو پرده، شش خورشت‌خوري، دو كارد بزرگ و كوچك، شش نمكدان و يك سرويس مرغ‌خوري اين فهرستي ازجهيزيه  عروسي است  كه دهه 50 از جهيزيه‌اش صورت‌برداري شده است. درحالي كه هر روزه   فهرست جهيزيه عروسهاي ايراني   مفصل تر و  پرهزينه تر مي شود ، جالب است كه حتي مي شنوم ، زوجین وسايلي را كه حتي سال گذشته خانواده تهيه كرده اند را قبول نمي كنند و مي گويند : اينا قديمي شده ”
خيلي  عجيب است كه مردم ما ماهها و روزها هزينه وقت صرف مي كنند تا وسايلي براي زندگي بخرند كه ديگران از آن تعريف كنند.
مادر ميانسالي با دفتر موسسه تماس مي گيرد و با ناراحتی مي گويد: دخترم دو سال است عقد شده ، اما با اين گراني نمي توانيم جهيزيه اش را تهيه كنيم. پیرمردی بعنوان ارباب رجوع به دفترم میاید و شرمسار از اینکه اینگونه درخواستی دارد و با خواهش که اگر میخواین کمک هم بکنید آبرومندانه باشه و کسی متوجه نشه.
تلفنها و مراجعات متعدد مردم به اداره و موسسه حكايت از مشكلات  بسياري در اين زمينه دارد که نیاز به گفتن نیست.
روزگاري فراخوانها  به موضوعات جدي تر اجتماعي مربوط مي  شد اما مدتهاست فراخوان براي تهيه جهيزيه نيز به دنياي ارتباطات  و رسانه ها نيز كشيده شده که بیان این فراخوانها نیازی نیست.
به هر حال  با توجه به شرايط امروزي و گراني و چشم هم چشمي ها،  بايد در برخي مسايل نظام خانواده  همانند مهريه ,جهيزيه نيز بازنگري و باز تعريف شود. زيرا متاسفانه بسياري از ازدواجها نه عرصه مهرورزي و تعلق دو انسان كه صحنه رقابت و خودنمايي شده است.
آيه و روايتي در زمينه جهيزيه و تكليف زوجين نداريم. بنابر اين براي كاهش مشكلات و تنگناهاي جوانان بهتر است مسايل عرفي را شرعي نكنيم. بلکه بايد سعي كنيم با اصلاح رويه هاي عرفي  در ازدواجها  اين  مسير را  به سادگي و ماندگاري زندگي مشترك  هدايت  كنيم.  به طوري كه ازدواج تنها به خانواده هاي متمكن و ثروتمند كه توان كافي دارند ، خلاصه نشود و افراد ضعيف تر هم شرايط ازدواج مطلوب و آرام را داشته باشند. به اين ترتيب ، طرفين سعي كنند توقعات و مطالبات خود را از ديگري كاهش دهند و با همكاري و مشاركت ، زمينه ازدواج جوانان را فراهم كنند . زوجها نيز نبايد انتظار داشته باشند ، خانواده همسرشان جهيزيه مجللي تهيه كنند و دختران جوان نيز در تهيه  وسايل زندگي نبايد به خانواده خود فشار وارد كنند. البته عرف جامعه  به طور معمول ،  راه خود را براي كاهش تنگناها پيدا مي كند و به اين سو مي رود و  قانون  و ضوابط نيز نمي تواند ، تاثير چنداني داشته  باشد .

ناهید مظفری