true
it is true
trueit is false
✍به قلم دکتر علی اکبر تشکری بافقی
سردودمان سلسلۀ خوانین بافقی و بانی عصری نوین در حیات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی یزد بشمار می رود. پدرش میرزا محمّدباقر بافقی و والدهاش از سادات رفیع الدّرجات عقیلی و خواهر میرزا عنایت سلطان پرچمدار مقاومت اهالی یزد در مواجهه با هجوم چندین بارۀ افاغنه به یزد بود. محمّدتقی خان در ۱۱۲۹ق و در قصبۀ بافق دیده به جهان گشود و در ماجرای مرگ بدفرجام عنایت سلطان و خانواده اش توسط اشرف افغان، خردسالی او و برادرش محمد مؤمن خان، باعث نجات جان این دو برادر از تیغ بیدریغ افغانان گردید.
پس از برافتادن افغانان توسط نادر شاه، محمد تقی خان به زادگاه خود بازگشته و طی اقامتش در بافق با حوری‌خانم دختر میرزا شمس الدّین محمّد که از سادات حسینی نسب بافقی بود و تولیت آثار متبرّکۀ ائمّۀ اطهار را داشت، ازدواج نمود.
بدنبال قتل نادرشاه ( ۱۱۶۰ق) و در حکومت جانشینش عادلشاه، حکومت یزد به فردی با نام عَلَم خان سپرده شد که چون نمادی از سوء تدبیر و حماقت بشمار می رفت، بنا به دعوت اهالی یزد، محمدتقی خان به همراه تفنگچیان بافقی از این قصبه راهی یزد گردیده و با حمایت عمومی، موفق به دفع عَلَم خان از قدرت گردید. با این اقدام، محمد تقی خان نه تنها سر رشتۀ امور را در اختیار گرفت که سلسلۀ ای موسوم به خوانین را پی ریخت که از ۱۱۶۱ق تا ۱۲۴۹ ق دوام یافتند. محمد تقی خان طی پنجاه و سه سال حکومت ( ۱۱۶۱ـ ۱۲۱۳ق) بر یزد، علاوه بر برقراری ثبات، آرامش و امنیت در منطقه با ساخت ابنیۀ متعدد در زمینه های فرهنگی و اقتصادی، رونق و شکوفایی یزد را باعث شده و بسان آثارش، نام نیکی از خود به یادگار نهاد.
محمد تقی خان، نهایتاً در ششم شوال ۱۲۱۳ق و در سن هشتاد و سه سالگی دیده از جهان فرو بست و پیکرش را پس از انتقال به نجف اشرف در جوار ضریح مقدس علوی دفن نمودند.
true
it is true
true
it is true
falseit is false
true
it is true
