قسمت دوم
نام جمهوری اسلامی ایران نیز در سال ۲۰۰۹ برای اولین بار در لیست سیاه FATF قرار گرفت و در سال ۲۰۱۶ گروه ویژه اقدام مالی یا همگان FATF درمورد ایران گزارشی را ارائه می‌دهد و عنوان می‌کند که ایران در رسیدگی به کاهش ریسک تامین مالی تروریسم شکست خورده و به موسسات مالی در مورد رابطه با ایران اخطار می‌دهد. به این ترتیب ایران حتی در لیست کشورهایی قرار می‌گیرد
که توصیه می‌شود علیه آن‌ها اقدام مقابله‌ای انجام شود.
ایران پس از قرارگرفتن در این وضعیت، اقدامات جدیدی را آغاز می‌کند و با تصویب قوانین جدید، نظارت در بخش‌های مالی را افزایش می‌دهد.
در سال ۹۴ دولت لایحه قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم را به مجلس ارائه می‌کند و تصویب می‌شود. در این قانون، ایران تعریف خود را از تروریسم و فعالیت‌های تروریستی ارائه می‌کند.
یکی از اقداماتی که دولت دکترروحانی انجام داد، تهیه لایحه “قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم” بود که لایحه آن در سال ۹۴ به مجلس فرستاد و مورد تصویب مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. در این قانون ذکر شده “اعمالی که افراد، ملت‌ها، یا گروه‌ها و یا سازمان‌های آزادی‌بخش برای مقابله با اموری از قبیل سلطه ، اشغال خارجی، استعمار و نژادپرستی انجام می‌دهند، از مصادیق اقدام تروریستی موضوع این قانون نیست و تعیین مصداق گروه‌های تروریستی و سازمان‌های مشمول این تبصره بر عهده شورای عالی امنیت ملی است.”
در پی این اقدام دولت دکتر روحانی، گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در تاریخ چهارم تیر ۱۳۹۵ با انتشار بیانیه‌‌ای جدید، درخواست خود از کشورها برای انجام اقدامات مقابله‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران را به مدت یک سال به حالت تعلیق درآورد. اکنون باید منتظر بمانیم و ببینیم که سرنوشت پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی FATF چه می‌شود.
موافقان و مخالفان پیوستن ایران به FATF چه می‌گویند؟
در زمینه پیوستن و نپیوستن ایران به سازمان بین دولتی FATF موافقان و مخالفان داخلی مواضع خود را مطرح کرده‌اند.
مخالفان FATF معتقدند با پیوستن ایران به این سازمان بین دولتی اطلاعات نظام مالی کشور در اختیار اجنبی ها قرار می‌گیرد اما موافقان FATF معقتدند که FATF به سیاست‌ها، قوانین و مقررات مربوط می‌شود و کاری به تراکنش‌ها و معاملات داخلی ندارد، به بیان دیگر FATF اختیار قانون گذاری و نظارت بر اجرای قوانین را به کشورها می‌دهد.
مخالفان FATF معتقدند این سازمان بین دولتی وقتی از مبارزه با گروه‌های تروریستی صحبت می‌کند علاوه بر داعش و طالبان، گروه‌هایی مانند حزب الله لبنان را نیز تروریستی قلمداد می‌کنند، اما موافقان FATF معقتدند، لیستی که حزب الله لبنان را تروریستی می‌داند، لیست آمریکا است نه FATF. گروه‌های تروریستی از نظر FATF همان گروه‌هایی هستند که از سوی شورای امنیت سازمان ملل معرفی شده‌اند که شامل داعش، طالبان، القاعده و النصره می‌شود که جمهوری اسلامی ایران نیز این 4 گروه هرا تروریستی می‌داند.
مخالفان FATF معتقدند پس از پیوستن به این سازمان بین دولتی باید با افرادی که در لیست تحریم‌های آمریکا هستند، باید قطع رابطه کنیم، حتی اگر آن افراد از مسئولان جمهوری اسلامی ایران باشند. اما موافقان FATF معقتدند، که گروه ویژه اقدام مالی هیچ گاه نگفته که اعضای این سازمان باید از لیست تحریم‌های آمریکا تبعیت کنند و این دو نقوله از یکدیگر جدا هستند.
مخالفان FATF معتقدند، اگر اروپایی‌ها ریگی در کفش ندارند، چرا تاکید دارند که ایران باید به FATF بپیوندد تا 3 کشور اروپایی در برجام بمانند. اما موافقان FATF معقتدند، اروپایی‌ها هرگز چنین شرطی را مطرح نکرده‌اند بلکه زمانی که ایران در کنوانسیون‌های مربوط به مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم نمی‌پیوندد؛ یعنی ضعفی دارد و همین امر نگرانی‌هایی را برای اروپایی‌ها ایجاد می‌کند.