قسمت اول
FATF مخففFinancial Action Task Force است که گروه ویژه اقدام مالی ترجمه شده است. این گروه ویژه اقدام مالی در سال ۱۹۸۹ توسط کشورهای عضو G7 تشکیل شده که از جمله کشورهای حاضر در G7 کشورهای صنعتی مانند فرانسه،آلمان، ایتالیا، کانادا،ژاپن،بریتانیا و ایالات متحده آمریکا هستند.
هدف سازمان FATF یا همان گروه ویژه اقدام مالی، تعیین استانداردها و ترویج اجرای موثر اقدامات قانونی، نظارتی و عملیاتی برای مبارزه با پولشویی و مقابله با تامین مالی تروریسم و سایر تهدیدهای مربوط به یکپارچگی سیستم مالی بینالمللی است.
چند سوال مهم در این زمینه مطرح میشود که به ترتیب قصد داریم آنها پاسخ دهیم؛
یک: پولشویی چیست؟
دو: مقابله با تامین مالی تروریسم چیست؟
سه: FATF یا همان گروه ویژه اقدام مالی به چه دردی میخورد؟
سعی میشود تا به زبانی ساده به سوالات فوق پاسخ دهیم.
پاسخ به سوال اول: پولشویی یعنی چه؟
اگر به زبان ساده بخواهیم پاسخ دهیم میتوان با ذکر مثالی موضوع را روشن کرد. برای مثال ممکن است فرد یا افرادی با اقدامات غیر قانونی مانند تولید مواد مخدر مقدار زیادی پول به دست میآورد ولی به دلیل غیرقانونی بودن درآمدشان، این فرد یا افراد تلاش میکنند تا با تاسیس شرکتهای قلابی یا مرکزی خدماتی، وانمود کنند که این مقدار پول به دست آمده، از راه مشروع کسب شده است.
تعریف اصطلاح پولشویی را اینگونه بیان کردهاند: فعالیتی غیرقانونی که طی آن معاملات و درآمدهای نامشروع شکلی کاملا قانونی یافته و مشروعیت مییابند، به عبارت دیگر پولهای کثیف و نامشروع ناشی از اعمال خلاف در همان کشور یا در کشورهای دیگر به پولهای تمیز تبدیل شده و از اقتصاد غیررسمی وارد اقتصاد رسمی میشود.
گفته میشود اولین بار اصطلاح پولشویی (Money Laundering) اینگونه به وجود آمد که گروه آلکاپونها که تحت نظر فردی به نام آلکاپون اقدام به اخاذی و زورگیری میکردهاند، برای قانونی نشان دادنِ راه کسب پولهای به دست آمده، رختشویی خانگی را راه اندازی میکنند تا نشان دهند که پول خود را از طریق فعالیت در این رختشویی خانگی به دست آوردهاند و اینگونه بوده که اصطلاح پولشویی به وجود آمده است.
پاسخ به سوال دوم: مقابله با تامین مالی تروریسم چیست؟
گروه های تروریستی برای خرید سلاح و تامین هزینههای جاری خود نیاز به پول دارند و این پول را از راههای مختلفی به دست میآورند. حال باید برای مبارزه با گروههای تروریستی راههایی که گروههای تروریستی از طریق آن صاحب پول میشوند را مسدود کرد. میتوان گفت کشورهای G7 به همین منظور سازمان بین دولتی FATF را ایجاد کردهاند.
پاسخ به سوال سوم: FATF یا همان گروه ویژه اقدام مالی به چه دردی میخورد؟
گروه ویژه اقدامی مالی یا همان FATF مدعی است قوانینی دارد که براساس آن اشخاص و شرکتها باید به دولتهای خود، نحوه به دست آوردن پول را توضیح دهند.
گروه ویژه اقدامی مالی یا همان FATF مدعی است، کارشناسهایی که دارد، وضعیت کشورهای مختلف را بررسی میکنند و در نهایت گزارشی را از میزان شفافیت و قوانین پولی و مالی کشورها را ارائه میکنند و در ضمن میزان ریسک پذیری سرمایهگذاری در کشورها را اعلام میکنند؛ به زبان سادهتر امکان سود و ضرر سرمایهگذاری در کشورها را بیان میکند.
گروه ویژه اقدامی مالی یا همان FATF مدعی است که میتواند برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم توصیههایی را به کشورهای عضو ارائه دهد تا کشورها این توصیهها را تبدیل به قانون کرده و اجرا کنند.
کارشناسان FATF برای بررسی کشورها معیارهای متفاوتی دارند، از جمله اینکه آیا کشورها از میزان پولشویی در کشور خود با خبر هستند یا خیر؟ اگر کشورها از میزان پولشویی در کشور خود مطلع هستند، آیا قانونی برای مبارزه دارند؟ اگر قانونی برای مقابله با پولشویی دارند، چه مجازاتی برای مجرمین در نظر گرفته شده است؟. با توجه به این معیارها، FATF هر
سال لیست سیاه کشورهای پرخطر برای سرمایهگذاری را ارائه میکند، همچنین نام کشورهایی که در مبارزه علیه پولشویی و تامین مالی تروریسم همکاری نمیکنند را نیز در لیست سیاه قرار میدهد.
قسمت دوم …..ایران و FATF