آیا می توان کسی را از ارث محروم کرد؟

یکی از اشتباهات رایج حقوقی بین مردم همین موضوع است.
به کرات شنیده شده است که پدری به فرزند خود گفته است که از ارث محرومت می کنم!
اما در جواب سوال باید گفت، وقتی که شخصی زنده است اختیار هر گونه تصرف در اموال خود را دارد و بدیهی است که می تواند به عنوان مثال مالکیت تمام یا قسمتی از اموال را به یکی از ورثه یا حتی شخص ثالث منتقل نماید و جای اعتراضی برای نزدیکان وراث او نمی باشد ولی وصیت کردن بحث دیگری است.

مطابق ماده 837 قانون مدنی: « اگر کسی به موجب وصیت یک یا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم کند وصیت مزبور نافذ نیست. »

بنابر این محروم کردن یک یا چند نفر از ورثه از ارث وجاهت قانونی ندارد ممکن است سوال شود که با توجه به ماده 843 قانون مدنی که مقرر داشته هر کس می تواند نسبت به یک سوم اموال خود وصیت کند، پس اگر شخصی یکی از ورثه را از ارث محروم کند لااقل ورثه مورد نظر تا یک سوم اموال از ارث محروم می شود.

اما این استدلال اشتباه است .
همانطور که گفته شد ماده مذکور در خصوص محرومیت یکی از ورثه تعیین تکلیف کرده است و به صراحت اعلام کرده که نافذ نیست ولی وصیت کننده (وصی) می تواند نسبت به یک سوم اموالش وصیت کند که برای چه کسی یا کسانی یا به چه طریقی مصرف شود .
مثلا می تواند بگوید یک سوم اموالم برای فلان ورثه باشد.
بدیهی است سایر وراث سهمی در آن یک سوم وصیت شده نخواهند داشت.

حسین طالعی بافقی، وکیل پایه یک دادگستری